Ijtimoiy idrok pedagogik ta'sir vositasi sifatida

Mundarija:

Ijtimoiy idrok pedagogik ta'sir vositasi sifatida
Ijtimoiy idrok pedagogik ta'sir vositasi sifatida
Anonim

Atrofimizdagi voqelikni idrok etishimiz nafaqat eshitish, ko'rish organlari, psixologik xususiyatlarga, balki o'zimizdagi rolni bilishimizga ham bog'liq. Ijtimoiy idrok (lotincha perceptio so'zidan) faqat signallarni qabul qilishni, vaziyatni, o'zini va boshqa odamlarni jamoat ob'ekti sifatida tushunish va baholashni belgilaydi.

ijtimoiy idrok
ijtimoiy idrok

Biz jamoadan alohida, yakka holda mavjud emasmiz, lekin bizning harakatlarimiz va xatti-harakatlarimiz doimo boshqa shaxslar tomonidan talqin qilinadi.

Tseptsiyaning mohiyati

"Ijtimoiy idrok" atamasi birinchi marta AQSHlik psixolog D. Bruner tomonidan qo'llanilgan (1947). Tushuncha idrokning shaxsning boshqa odamlar orasida mavjudligi fakti, ya’ni nafaqat ob’ekt, balki sub’ektning xususiyatlari bilan qanday shartlanganligini tasvirlashga xizmat qiladi. Uning voqelikni qabul qilish va boshqalarning so'zlari va harakatlarini talqin qilish usullari maqsadlarga, vaziyatning ma'nosiga, uning shaxs uchun ahamiyati darajasiga, uning o'tmishdagi tajribasiga bog'liq. Keyinchalik «ijtimoiy idrok» atamasi ham moddiy olam, ham «ijtimoiy ob'ektlar» (o'z turi, odamlar, sinflar, millatlar uyushmalari va boshqalar) sub'ekti tomonidan murakkab idrok etish sifatida tushunila boshlandi. Aniqlanishicha, bizning “jonlantirilgan” voqelikni qanday qabul qilish va talqin qilishimiz bir qancha o‘ziga xos xususiyatlarga bog‘liq. Ijtimoiy idrok moddiy jonsiz narsalarni idrok etishdan tubdan farq qiladi.

Farqlari nimada

Jonsiz narsalar, qoida tariqasida, kamroq his-tuyg'ularni keltirib chiqaradi, psixologik shovqinni talab qilmaydi. Aks holda, ijtimoiy idrok amalga oshiriladi. Animatsiyalangan obyektlar yoki ularning guruhlari biz tomonidan passiv qabul qilinmaydi.

ijtimoiy-pedagogik idrok etish
ijtimoiy-pedagogik idrok etish

Biz mavzuga befarq emasmiz, ya'ni biz unga shunday ta'sir ko'rsatishga intilamizki, u bizning shaxsiyatimiz haqida ma'lum, biz uchun kerakli tasavvurga ega bo'lsin. Qabul qilingan (yoki kuzatilgan) odam ongli ravishda yoki ongli ravishda o'zimiz haqidagi fikrimizni ijobiy tomonga o'zgartirishga harakat qiladi. Bundan tashqari, ijtimoiy idrok sub'ektning diqqatini birinchi navbatda ob'ektning ma'nosi va baholovchi talqiniga qaratishini ham belgilaydi. Masalan, kimnidir (shaxs yoki guruh) idrok etar ekanmiz, biz uning xulq-atvorini o'z talqinimiz bilan ta'minlaymiz, unga ma'lum niyat va maqsadlarni qo'yamiz. Biz uning xatti-harakatlari sabablarini o'zimizcha tushuntiramiz.

Ijtimoiy-pedagogik idrok

Psixologiya fani uchun mutlaqo yangi boʻlgan bu tushuncha taʼlim jarayoni doirasidagi obʼyekt va subʼyektni idrok etish va munosabatini tushuntiradi. Oddiy qilib aytganda, o'qituvchi uchun muhim narsa bu

pedagogik ijtimoiy idrok
pedagogik ijtimoiy idrok

o’quvchilar uning so’zlarini va xatti-harakatlarini qanday izohlaydilar, chunki pedagogik jarayonning samaradorligi bunga bog’liq. Va aksincha, muvaffaqiyatli ta'lim olish uchun pedagogik ijtimoiy idrok, ya'ni o'qituvchining o'rni, o'quvchilar oldida uning mavqei, turmush tarzi nihoyatda muhimdir. Agar o‘qituvchi obro‘-e’tiborga ega bo‘lsa, uning fikri salmoqli bo‘lsa, hissiy jihatdan o‘quvchiga ijobiy ta’sir ko‘rsata olsa, u yetkaza oladigan bilim, tarbiya ancha tez idrok qilinadi va samaraliroq o‘zlashtiriladi. Kognitiv komponentlar hissiy komponentlar bilan chambarchas bog'liq. Shuning uchun pedagogikadagi ijtimoiy in'ikos, garchi u keng talqinga ega bo'lsa-da, psixologlarning ilmiy qiziqishlari mavzusiga aylanib bormoqda.

Tavsiya: